خانه » بلاگ » بیماری های پوستی » روش های کنترل آرتریت پسوریاتیک
روشهای تسکین درد پا در آرتریت پسوریاتیک
بسته به محل درد پا و شدت بیماری، ممکن است پزشک روشهای زیر را برای تسکین درد پا پیشنهاد کند.
- دارو
- استفاده از کیسههای سرد برای کاهش تورم
- کوتاه نگه داشتن ناخنهای پا (برای کاهش خطر جدا شدن ناخن از بستر)
- تزریق استروئید (Steroid) در زیر ناخن پا برای کمک به کنترل تغییرات ناخن
- تزریق استروئید به مفصل برای کاهش سریع التهاب
متأسفانه عوارض پا در PSA به اندازه کافی مورد توجه پزشکی قرار نمیگیرد. پزشک باید از مشکلات پا (از تغییر ناخن گرفته تا درد هنگام راهرفتن) مطلع باشد. تشخیص و درمان مناسب برای پاها میتواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
19 راه کنترل آرتریت پسوریاتیک
1) برای کاهش درد آرتریت پسوریازیس از کیسههای سرد استفاده کنید.
این کیسهها برای کاهش درد و تورم مفاصل دست و پاها مفید هستند. برای درستکردن یکی از این کیسهها میتوانید چند تکه یخ را در یک کیسه زیپدار (زیپ کیپ) قرار دهید. قبل از قرار دادن آن روی پوست حتماً آن را در یک حوله بپیچید. همچنین هر بار بیش از 10 دقیقه از آن استفاده نکنید. برای تسکین درد پا، میتوانید پای خود را روی یک بطری آب یخ زده به جلو و عقب نیز بچرخانید.
2) برای کنترل درد ارتریت پسوریازیس بدن خود را گرم کنید.
در یک وان آب گرم غوطهور شوید. همچنین میتوانید از یک پد گرمکننده روی مفاصل دردناک خود استفاده کنید. گرما باعث کاهش تورم میشود و جریان خون را بهبود میبخشد.
برای گرمکردن بدن در حمام نیز به نکات زیر توجه کنید.
- آب حمام نباید خیلی داغ باشد.
- برای مدت طولانی در وان نمانید. زیرا این کار باعث خشکی پوست و تشدید راش (rashes) پسوریازیس خواهد شد.
- هنگامی که حمام میکنید، بلغور جو دو سر یا نمک دریای مرده را به آب اضافه کنید. این مواد، خارش و التهاب پوست را تسکین میدهد.
3) برای بهبود آرتریت پسوریاتیک غذاهای ناسالم را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
از خوردن غذاهای مملو از قند، چربی و نمک پرهیز کنید. زیرا ممکن است باعث ایجاد احساس تنبلی و کسالت در شود. در عوض، غذاهایی بخورید که با التهاب مبارزه میکنند. میوهها و سبزیجات تازه، پروتئین بدون چربی و غلات کامل از جمله این غذاها هستند. یک رژیم غذایی سالم علاوه بر بهبود آرتریت پسوریاتیک، به کاهش وزن نیز کمک میکند. به طور کلی چربیهای اشباعشده، شکر، الکل و کربوهیدراتهای ساده باعث اضافه وزن، التهاب و شعلهور شدن آرتریت پسوریاتیک میشوند. از خوردن اقلام قندی و نشاستهای بپرهیزید. این مواد خوراکی در کوتاهمدت به شما کمک میکنند اما بعد از آن باعث تخلیه انرژی شما میشود. باید مطمئن شوید که بدن شما آهن و ویتامینD کافی دریافت میکند. سعی کنید از خوردن مواد زیر زیر اجتناب کنید:
- گوشتهای فراوری شده مانند هاتداگ، سوسیس و بیکن
- نوشیدنیهای شیرین
- کیک، کلوچه و تنقلات بستهبندی شده
- جوششیرین
- نان سفید
- برنج سفید
- آب نبات
- غذاهای سرخ شده
- الکل
به خاطر داشته باشید که الکل و داروهای آرتریت پسوریاتیک نباید همزمان مصرف شوند؛ چرا که ممکن است بر عملکرد داروی شما تأثیر بگذارد. مصرف همزمان این دو میتواند منجر به عوارض شدیدتری مانند زخم معده، خونریزی و آسیب کبدی شود.
4) برای بهبود آرتریت پسوریاتیک، استرس را کنترل کنید.
احساس فشار و استرس میتواند محرک آرتریت پسوریاتیک باشد. سعی کنید هر روز برای انجام کاری آرامشبخش وقت بگذارید. برای مثال کارهای ساده زیر را انجام دهید.
- در کلاس یوگا (yoga) شرکت کنید.
- ورزش کنید.
- با دوستان خود وقت بگذرانید.
- با خواندن یک کتاب خود را مشغول کنید.
- با یک درمانگر صحبت کنید. این افراد میتوانند با ارائه راه حلهایی قادر به مدیریت مشکلات روزانه زندگیتان خواهید بود. همچنین میتوانید بین کار و زندگی خانوادگی خود تعادل ایجاد کنید.
5) برای کنترل آرتریت پسوریاتیک تحرک داشته باشید و ورزش کنید.
ورزش منظم مزایای زیر را به دنبال دارد.
- درد را کاهش میدهد.
- خلق و خوی شما را تقویت میکند.
- سطح انرژی شما را بالا میبرد.
- به خواب بهتر کمک میکند.
هنگام بیدارشدن از خواب یا پس از مدتی طولاتی نشستن پشت میز، ممکن است در مفاصل بدن خود احساس سفتی و درد کنید. چند حرکت کششی ملایم، تغییر بزرگی در وضعیت بدن شما ایجاد میکند. یک فیزیوتراپ میتواند چگونگی انجام این حرکات در خانه یا محل کار را به شما آموزش دهد. حرکات کششی به شما در صاف نگهداشتن ماهیچههای بدن و انعطافپذیر نگهداشتن مفاصل کمک میکند. یوگا انتخاب خوب دیگری برای این کار است. در واقع حرکات ملایم یوگا بدن شما را شل میکند. میتوانید از پزشک خود در مورد چگونگی پیدا کردن کلاسهایی به منظور مدیریت درد، سؤال کنید.
وزرش وقت زیادی از شما نمیگیرد. یک راه عالی برای شروع، پیادهروی روزانه در اطراف منزل است. شنا و دوچرخهسواری نیز از تمرینات مفید برای کنترل آرتریت پسوریاتیک است. قبل از شروع تمرینات ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. توجه داشته باشید که این تمرینات را در ابتدا باید آهسته انجام دهید.
جهت داشتن تحرک و انجام ورزش به نکات زیر توجه کنید:
- بدن خود را به طور منظم حرکت دهید.
- با ایروبیک کم ضربه (low-impact aerobics) مانند پیادهروی یا شنا شروع کنید
- با حرکات تمرینی قدرتی خود را قوی کنید.
- ورزشی را انتخاب کنید که از آن لذت میبرید. در این صورت به انجام آن ادامه خواهید داد.
- ابتدا ورزش را آهسته شروع کنید. سپس نیم ساعت در روز و 5 روز در هفته ورزش کنید.
- قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با پزشک یا فیزیوتراپ خود صحبت کنید.
- اگر ورزش را به درستی انجام ندهید، علائم شما تشدید میشود.
6) سرعت انجام فعالیتهای خود را کم کنید تا آرتریت پسوریازیس بهبود یابد.
مهمترین چیز در حال حاضر این است که از بدن خود مراقبت کنید. به همین منظور باید به نکات زیر توجه کنید:
- وقتی بیماری شما تشدید میشود، باید از سرعت انجام فعالیتهای خود کم کنید.
- فعالیتهای مهمتر را در صدر فهرست کارهایتان قرار دهید.
- از انجام فعالیتهای غیرضروری دیگر صرف نظر کنید.
- به اندازه کافی استراحت کنید.
- در صورت نیاز از دیگران نیز کمک بخواهید.
با تلاش بیش از حد، بیماری خود را تشدید نکنید. وظایف بزرگ را به مجموعههای کوچکتر تقسیم کنید. فعالیتهای پرانرژی را با مراحلی از وظایف آسانتر جایگزین کنید. قبل از اینکه خسته شوید، فعالیت خود را متوقف کنید.
7) برای بهبود علائم آرتریت پسوریاتیک، خواب را در اولویت قرار دهید.
زمانی که علائم بیماری شعلهور می شود، استراحت کافی اهمیت بیشتری پیدا میکند. علائم بیماری، ممکن است در خواب شما اختلال ایجاد کند. کمبود خواب به سطح استرس نیز میافزاید. این امر میتواند باعث شعلهور شدن بیماری شود. زیرا استرس، مواد شیمیایی خاصی را در بدن آزاد میکند که منجر به التهاب میشود. اما چند تغییر ساده زیر میتواند به داشتن خوابی راحت کمک کند.
- هر روز در ساعت معینی به رختخواب رفته و در ساعت معینی نیز از خواب بیدار شوید.
- در یک اتاق آرام، خنک و تاریک بخوابید.
- مصرف کافئین (caffeine) را بعد از ناهار قطع کنید.
- از وسایل الکترونیکی در اتاق خواب خود استفاده نکنید.
برای اینکه خودتان را برای یک خواب خوب آماده کنید، باید قبل از خواب کارهای زیر را انجام دهید:
- شام را حداقل 3 ساعت قبل از خواب بخورید.
- در هنگام شب کافئین، نیکوتین (nicotine) و الکل (alcohol) مصرف نکنید. شاید تصور کنید مصرف آنها شما را آرام میکند. اما تکاندادن سر و خواب را برای شما سختتر میکند.
- برای رسیدن به آرامش، حمام آب گرم بگیرید.
- به موسیقی ملایم گوش دهید یا آواز بخوانید.
- هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید.
- هر روز صبح در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید.
- در اتاقی آرام، خنک و تاریک بخوابید.
اضافه وزن یا خروپف شدید، ممکن است در خواب شما مشکل ایجاد کند. اختلالی به نام آپنه خواب (sleep apnea) وجود دارد که بعضی افراد را در شب بیدار نگه میدارد. در نتیجه روز بعد احساس خستگی به فرد دست میدهد. اگر فکر میکنید دچار این اختلال شدهاید، با پزشک خود در مورد خوابتان صحبت کنید.
8) طب سوزنی به بهبود علائم ارتریت پسوریاتیک کمک میکند.
این عمل باستانی چینی به کاهش درد مفاصل برخی از بیماران آرتریت پسوریاتیک کمک میکند. اگرچه هنوز تحقیقات زیادی در این زمینه انجام نشده است. طبق نظر پزشکان وقتی سوزنهای ریز را وارد پوست میکنند، بدن مسکنهای طبیعی مانند سروتونین (serotonin) ترشح میکند. طب سوزنی برای آرامش و کاهش استرس نیز مفید است.
9) از ابزارهای کمککننده استفاده کنید.
شعلهور شدن علائم بیماری، ممکن است انجام فعالیتهای روزانه شما را چالشبرانگیزتر کند. در این صورت مجموعه ابزار مناسب میتواند به شما کمک کند. وسایلی وجود دارند که دوشگرفتن یا استفاده از سرویس بهداشتی را برای شما راحتتر میکنند. گاهی اوقات نشستن روی صندلی در حمام یا سرویس برای شما راحتتر خواهد بود. برای پیشنهادهای بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
10) در مورد وضعیت بیماری خود با اطرافیانتان صحبت کنید تا علائم آرتریت پسوریاتیک شما بهبود یابد.
ممکن است برای همه واضح نباشد که بیماری شما در حال تشدید است. سرعت فعالیتهای شما تا زمانی که علائم بیماری کنترل شود، باید کاهش پیدا کند. شما باید این موضوع را به خانواده و دوستان خود اطلاع دهید. در مورد تغییراتی که در محل کار نیاز دارید نیز با مدیر خود صحبت کنید. به یک گروه پشتیبانی پسوریازیس نیز بپیوندید. در این صورت میتوانید از افرادی مشاوره بگیرید که شرایط شما را کاملاً درک میکنند.
11) برای کنترل ارتریت پسوریاتیک در صورت نیاز، وزن خود را کاهش دهید.
وزن اضافی میتواند منجر به بروز موارد زیر شود:
- روی مفاصل و ستون فقرات بدن، فشار بیشتری وارد میشود.
- باعث التهاب اضافی در بدن و منجر به آرتروز میشود.
- مشکلات پوستی را تشدید میکند.
- در نحوه عملکرد دارو اختلال ایجاد میکند.
- کنترل علائم را دشوارتر میکند.
بنابراین با پزشک خود در مورد یک برنامه غذایی به منظور کاهش وزن مشورت کنید.
12) برای کنترل آرتریت پسوریاتیک از کفش مناسب استفاده کنید.
درد در پاها یکی از شایعترین علائمی است که نشاندهنده تشدید آرتریت پسوریاتیک است. از کفشهایی که انگشتان پاهای دردناک و متورم شما را محدود میکنند، استفاده نکنید. کفشهای پاشنه بلند یا هر کفشی که نوک تیز دارد، برای شما مناسب نیست. از کفشهایی استفاده کنید که کفی مناسب و تکیهگاه قوس خوبی دارند. کفش ارتوتیک (orthotic) نیز برای این منظور پیشنهاد میشود.
13) برای بهبود آرتریت پسوریاتیک، مصرف داروهای خود را تنظیم کنید.
حتی اگر احساس بهتری دارید، مصرف داروهای آرتریت پسوریاتیک خود را کاهش ندهید. علائم شما ممکن است بهبود یافته باشد. اما به این معنی نیست که شما درمان شدهاید. امکان دارد تسلیم وسوسه شوید و داروی خود را قطع کنید. در این صورت اولین کاری که باید انجام دهید این است که با پزشک خود تماس بگیرید. سپس به همراه پزشک برنامهای برای شروع مجدد مصرف دارو تنظیم کنید. همچنین تنظیم دوز داروها را نیز انجام دهید.
14) درد ناشی از آرتریت پسوریاتیک را با مصرف دارو کنترل کنید.
داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن (ibuprofen) معمولاً درد مفاصل شما را کاهش میدهند. با پزشک خود در مورد مصرف این دارو مشورت کنید. ممکن است پزشک شما مسکنهای قویتر یا ضدالتهابهای قوی به نام کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) را تجویز کند.
15) زمان قرارگرفتن زیر نور خورشید را محدود کنید تا علائم ارتریت پسوریاتیک کمتر شود.
کمی آفتاب میتواند به کنترل پسوریازیس کمک کند. اما قرارگرفتن بیش از حد زیر نور خورشید میتواند به پوست شما آسیب برساند. بنابراین همیشه از کرم ضدآفتاب و لباس محافظ استفاده کنید. همچنین زمان قرارگرفتن خود را در نور آفتاب محدود کنید.
16) برای کنترل ارتریت پسوریازیس سیگار نکشید.
استفاده از تنباکو میتواند منجر به مشکلات سلامتی مانند سرطان ریه شود. مطالعات همچنین نشان میدهد که افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به آرتریت پسوریاتیک هستند. طبق یک مطالعه انجامشده توسط تیمی از محققان دانمارکی، افراد سیگاری واکنش بهبود کمتری به دارو نشان میدهند. همچنین این افراد به برنامه درمانی خود کمتر پایبند هستند.
17) برای بهبود علائم آرتریت پسوریاتیک، انرژی خود را تقویت کنید.
با انجام کارهای زیر به تقویت انرژی خود کمک کنید:
- تقویتکنندههای انرژی شخصی خود را پیدا کنید.
- یک لیست پخش از موسیقیهای شاد بسازید.
- زیر نور آفتاب قدم بزنید.
- در محل کار کمی پیادهروی کنید.
- میان وعدههای مفید مانند میوههای تازه یا آجیل بخورید.
- مقدار زیادی آب بنوشید تا مغز و بدن خود را هیدراته (hydrated) نگه دارید.
18) درباره خستگی ناشی از آرتریت پسوریاتیک با پزشک خود صحبت کنید.
التهاب ناشی از آرتریت پسوریاتیک شما را خسته میکند. در این بیماری بدن موادی شیمیایی را تولید میکند که باعث میشود احساس بدی داشته باشید. این مواد هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا نیز در بدن تولید میشوند. بنابراین داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید. این داروها به شما کمک خواهند کرد که احساس بهتری داشته باشید. البته ممکن است داروها در بهترشدن احساس شما مؤثر نباشند. در این صورت با پزشک خود در مورد یافتن یک درمان جدید صحبت کنید.
خوابآلودگی و خستگی میتواند از عوارض جانبی داروهایی باشد که مصرف میکنید. در مورد میزان خستگی خود با پزشک صحبت کنید. دوز داروی خود را خودتان تنظیم نکنید. همچنین مصرف داروهای خود را متوقف نکنید. تغییرات در میزان احساس خستگی میتواند به معنای تغییر در بیماری باشد. ممکن است زمان آن رسیده باشد که داروی دیگری را امتحان کنید.
19) زندگی را به خود سخت نگیرید.
- تقویم خود را با کارهایی که باید انجام دهید پر نکنید.
- برای چیزی که واقعاً از آن لذت میبرید وقت بگذارید.
- کارهایی که شما را خسته میکند، انجام ندهید.
- به دوستان، خانواده و همکاران خود در مورد احساس خستگی خود صحبت کنید تا شما را درک و حمایت کنند.
مراجع: