بوتاکس، فیلر، میکرونیدلینگ

• لایه‌برداری شیمیایی و درم ابریژن (Dermabrasion): در پایین‌ این فهرست، روش‌های جوان‌سازی مانند میکرودرم ابریژن و لایه‌برداری شیمیایی قرار دارند.
  • در لایه‌برداری شیمیایی، از محلول‌های شیمیایی برای اصلاح لکه‌های صورت، چین و چروک و رنگدانه‌های ناهموار پوست استفاده می‌کنند. در این روش لایه‌های خارجی آسیب‌دیده پوست صورت برداشته می‌شود. در نتیجه بافت پوست بهبود یافته و صاف می‌شود.
  • درم ابریژن و درمپلنینگ (dermaplaning) روش‌هایی هستند که با درمان لبه‌های تیز ناهنجاری‌های سطحی، ظاهری صاف به پوست می‌بخشند. در واقع از طریق روش خراش‌دادن، لایه‌های بالایی پوست، بازسازی می‌شوند.
• اسکلروتراپی (Sclerotherapy) -درمان وریدهای عنکبوتی-: اسکلروتراپی درمان رگ‌های قرمز، آبی یا بنفش زیر پوست است. این رگ‌ها بیشتر روی ران‌ها، ساق پا و مچ پا ظاهر می‌شوند. به این رگ‌ها «رگ‌های عنکبوتی» نیز می‌گویند.
• سایر درمان‌های جوانسازی و بازسازی پوست: روش‌های دیگری نیز برای بهبود بافت و ظاهر کلی پوست طراحی شده‌اند. این روش‌ها می‌توانند اثرات آسیب‌های پوستی مانند چین و چروک، لکه‌ها یا جای زخم را بهبود بخشند. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • لیپوساکشن غیرجراحی
  • میکرونیدلینگ (Microneedling)

بوتاکس چیست؟

بوتاکس (Botox) و پرکننده‌های پوستی، درمان‌های زیبایی هستند که از طریق تزریق و معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شوند. همان گونه که ذکر شد روش‌های تزریق جزو روش‌های زیبایی غیرجراحی هستند. همچنین از سریع‌ترین روش‌ها هستند.

درمان‌های بوتاکس و پرکننده‌های پوستی در میان مردم محبوب هستند. به طوری که بیش از 9 میلیون عمل در سال 2015 در این راستا انجام شده است. تزریق سم بوتولینوم در رتبه دوم در میان روش‌های زیبایی غیرجراحی قرار دارند. در سال 2018، تزریق سم بوتولینوم (botulinum toxin) و اسید هیالورونیک (hyaluronic acid or HA)، دو عمل زیبایی غیرجراحی رایج در ایالات متحده بودند. اثرات نامطلوب این مواد معمولاً گذرا هستند.

بوتاکس شکل خالص شده سم بوتولینوم است. این سم از باکتری‌ها به دست می‌آید. بوتولینوم در مقادیر زیاد کشنده است. اما مقدار کم و تنظیم‌شده آن برای چندین دهه به طور ایمن استفاده شده است. بوتاکس با مسدود کردن سیگنال‌های عصبی در ماهیچه‌هایی که در آن تزریق می‌شود، عمل می‌کند. پس از قطع شدن این سیگنال‌ها، عضله آسیب‌دیده به طور موقت فلج یا منجمد می‌شود. با توقف حرکت ماهیچه‌ها در صورت، برخی از چین و چروک‌ها کم شده و یا حتی از بین می‌روند. بوتاکس یک درمان دائمی نیست. بنابراین درمان‌های مکرر برای ادامه اثرات کاهش چین و چروک ضروری است. به طور معمول، بوتاکس 3 تا 6 ماه دوام می‌آورد. بوتاکس و سایر درمان‌های ساخته شده با سم بوتولینوم گاهی اوقات نورومدولاتور (neuromodulators) یا نوروتوکسین (neurotoxins) نامیده می‌شوند. سم بوتولینوم با نام‌های تجاری زیر به فروش می‌رسد:

• Botox Cosmetic
• Dysport
• Xeomin

بوتاکس چگونه عمل می‌کند؟

• بوتاکس فقط روی چین و چروک‌های پویا مؤثر است. چین و چروک‌های پویا آن‌هایی هستند که در اثر حرکت ماهیچه‌ای ایجاد می‌شوند. به این چین و چروک‌ها اغلب «خطوط بیان» می‌گویند. رایج‌ترین چین و چروک‌های پویا که بوتاکس می‌تواند آن‌ها را درمان کند، خطوط روی قسمت بالایی صورت است. از جمله:
• خطوط 11 بین ابروها
• خطوط افقی روی پیشانی
• خطوط پنجه کلاغی در اطراف چشم
• خط خنده

این خطوط در اثر لبخند‌ زدن، اخم کردن، چشم دوختن و سایر حالات صورت ایجاد می‌شوند.

• بوتاکس روی چین و چروک‌های ایستا مؤثر نیست. این خطوط و چین و چروک‌ها ناشی از افتادگی صورت و یا کاهش وزن صورت است. چین و چروک‌های ایستا شامل خطوطی در گونه‌ها، گردن و اطراف دهان است. این چین و چروک‌ها معمولاً در نتیجه از دست دادن کلاژن و خاصیت ارتجاعی پوست ایجاد می‌شوند.

فیلر یا پرکننده پوستی چیست؟

فیلرهای پوستی برای افزودن حجم و پری پوست، در زیر سطح پوست تزریق می‌شوند. به پرکننده‌های پوستی، پرکننده‌های بافت نرم نیز گفته می‌شود. مواد مورد استفاده در پرکننده‌های پوست عبارتند از:

• هیدروکسی لاپاتیت کلسیم (calcium hydroxylapatite). یک ترکیب معدنی است که در استخوان‌ها یافت می‌شود.
• اسید هیالورونیک. در برخی از مایعات و بافت‌های بدن یافت می‌شود. این مواد باعث حجیم شدن پوست می‌شود.
• پلی‌آلکیلیمید (Polyalkylimide). ژل شفاف و سازگار با بدن.
• پلی‌ال‌لاکتیک اسید (poly L-lactic acid). پوست را تحریک می‌کند تا کلاژن بیشتری بسازد.
• میکروسفرهای پلی‌متیل‌متاکریلات (PMMA or polymethyl-methacrylate microspheres). یک پرکننده نیمه‌‌دائمی است.

هر یک از این مواد برای درمان علائم مختلف پیری یا سایر مشکلات زیبایی طراحی شده است. هیالورونیک اسید پرکاربردترین پرکننده و ضدحساسیت است. از جمله ویژگی‌های پرکننده‌ها کشش و ویسکوزیته (viscosity) آن‌ها است. این ویژگی‌ها کاربرد آن‌ها را تعیین می‌کند. از طرفی زمان تأثیر و همچنین مدت‌زمان ماندگاری هر کدام متفاوت است. برخی از پرکننده‌ها 6 ماه دوام دارند. در حالی که برخی دیگر تا 2 سال دوام می‌آورند. هر بیمار باید نیازها و انتظارات فردی خود را با پزشک در میان بگذارد. با توجه به این نیاز‌ها فیلر انتخاب می‌شود.

کاربرد فیلرهای پوستی

انواع مختلفی از پرکننده‌های پوستی تزریقی موجود است. بسته به پرکننده انتخاب شده، موارد زیر انجام می‌شود:

• پر کردن لب‌های نازک
• تقویت یا پر کردن نواحی کم‌عمق صورت
• کاهش یا از بین بردن سایه یا چین و چروک زیر چشم
• نرم کردن یا پر کردن ظاهر اسکارهای فرورفته
• نرم کردن یا پر کردن چین و چروک‌های ایستا (به خصوص در قسمت پایین صورت)

نکات مهم در رابطه با بوتاکس و فیلرهای پوستی

• بوتاکس و پرکننده‌ها مواد مختلفی هستند که برای موارد مختلف طراحی شده‌اند. بنابراین گاهی‌اوقات می‌توان آن‌ها را در یک درمان ترکیب کرد. به عنوان مثال، ممکن است فردی از بوتاکس برای اصلاح خطوط بین چشم‌ها استفاده کند. همچنین یک پرکننده را برای اصلاح خطوط لبخند اطراف دهان بکار ببرد.
• بوتاکس و فیلرها کم‌تهاجمی هستند. اما همچنان خطراتی را به همراه دارند. هر فرد باید قبل از انجام این درمان‌ها از تمام خطرات و مزایای احتمالی آگاه باشد.
• بوتاکس و فیلر برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمی‌شود.
• افرادی وجود دارند که شرایط سلامت خاصی دارند یا داروهایی مصرف می‌کنند. این افراد باید درباره بی‌خطر بودن بوتاکس یا فیلر برای سلامتی خود با پزشک صحبت کنند.
• مردم باید در مورد نتایج بوتاکس و فیلرها با پزشک خود مشورت کنند. این درمان‌ها می‌توانند ظاهری جوان‌تر به بیمار بدهند. اما نتایج آ‌ن‌ها معمولاً به اندازه یک عمل جراحی مانند لیفت صورت قوی نیست.
• استفاده از نظرات یک متخصص پوست، جراح پلاستیک یا جراح زیبایی، به شما کمک می‌کند تا در مورد درستی و ایمنی این روش‎‌ها اطمینان حاصل کنید.

میکرونیدلینگ چیست؟

میکرونیدلینگ نیز یک روش زیبایی کم‌تهاجمی است. از این روش برای درمان مشکلات پوستی از طریق تولید کلاژن استفاده می‌شود. در واقع میکرونیدلینگ به عنوان درمان القای کلاژن شناخته می‌شود.

میکرونیدلینگ چگونه کار می‌کند؟

از دست دادن کلاژن پوست در اثر افزایش سن یا آسیب، طبیعی است. میکرونیدلینگ با تشویق پوست شما به ساخت کلاژن بیشتر، عمل می‌کند. سوزن‌های ناشی از این روش باعث آسیب جزئی به پوست می‌شوند. درنتیجه پوست با ساخت بافت‌های غنی از کلاژن جدید، پاسخ می‌دهد. پوست جدید از نظر رنگ و بافت، یکدست‌تر از پوست قبلی است. با تشویق پوست به ساخت بافت جدید، کلاژن بیشتر به سفت‌تر شدن پوست نیز کمک می‌کند.

نحوه آمادگی برای میکرونیدلینگ

قبل از عمل ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروهای زیر را متوقف کنید:

• ایبوپروفن (ibuprofen)
• داروهای درمان آکنه
• رتینوئیدهای موضعی (topical retinoids)

روش انجام میکرونیدلینگ

در طول عمل، پزشک با ابزاری شبیه به قلم، سوراخ‌های کوچکی زیر پوست ایجاد می‌کند. نوک سوزن‌ها بسیار کوچک هستند. پزشک این ابزار را به طور مساوی روی پوست شما حرکت می‌دهد. در این صورت پوست جدید و جوان نیز یکنواخت می‌شود. قبل از شروع، پزشک از یک بی‌حس‌کننده موضعی برای کاهش درد استفاده می‌کند. این کار حدود یک ساعت قبل از درمان انجام می‌شود. فرایند میکرونیدلینگ تقریباً 30 دقیقه طول می‌کشد. پس از آن ممکن است پزشک از یک سرم یا آرام‌بخش برای بیمار استفاده کند. میکرونیدلینگ مانند جراحی پلاستیک تهاجمی نیست. بنابراین زمان بهبودی حداقل است. پس از میکرونیدلینگ، پوست نسبتاً سریع کار می‌کند تا بافت جدید بسازد. در تئوری، شما باید در عرض چند هفته نتایج را ببینید. برای حفظ نتایج درمان، شاید به جلسات متعدد و یا درمان‌های تکمیلی دیگر نیاز پیدا کنید. پزشک بر اساس اهداف فردی شما بهترین برنامه را توصیه می‌کند.

کاربرد میکرونیدلینگ برای پوست

میکرونیدلینگ اغلب بر روی صورت و برای درمان موارد زیر استفاده می‌شود:

• جای جوش
• لکه‌های مربوط به سن (لکه های خورشیدی)
• خطوط ظریف و چین و چروک
• منافذ بزرگ
• انواع اسکار
• کاهش خاصیت ارتجاعی پوست
• رنگ ناهموار پوست
• جای زخم

چه افرادی نباید از میکرونیدلینگ استفاده کنند؟

افراد زیر کاندیدای خوبی برای میکرونیدلینگ نیستند:

• زنان باردار
• افرادی که بیماری‌های پوستی خاصی مانند پسوریازیس (psoriasis) یا اگزما (eczema) دارند.
• بیمارانی که زخم‌های باز دارند.
• کسانی که اخیراً پرتودرمانی داشته‌اند.

استفاده از رولرهای خانگی (home rollers) برای جوان‌سازی پوست (جایگزین میکرونیدلینگ)

میکرونیدلینگ یک روش حرفه‌ای است که فقط در مطب پزشک انجام می‌شود. در تلاش برای صرفه‌جویی در هزینه، برخی افراد به جای آن از غلتک‌های خانگی استفاده می‌کنند. برخلاف میکرونیدلینگ حرفه‌ای، رولرها به آسانی پوست را سوراخ می‌کنند. بنابراین این روش درمان درد کمتری ایجاد می‌کند. اما مشکل این است که شما به نتایج یکسانی دست نخواهید یافت. در واقع سوراخ‌های ایجاد شده در حین میکرونیدلینگ حرفه‌ای برای القای جوان‌سازی پوست طراحی شده‌اند. با دستگاه غلتکی، در بهترین حالت، پوست فقط روشن‌تر می‌شود. اگر به نتایج چشمگیرتر و طولانی مدت علاقه دارید، میکرونیدلینگ گزینه بهتری نسبت به دستگاه غلتکی است. اما اگر می‌خواهید نتایج کمتر تهاجمی و موقتی‌ داشته باشید، گزینه دوم را امتحان کنید.