انواع بیماری های ناخن

قسمت های تشکیل دهنده ناخن

اجزاء یک ناخن کامل شامل ماتریس ناخن، بستر ناخن، صفحه ناخن و چین ناخن است. قسمت پروگزیمال (proximal) ماتریس ناخن در مجاورت مفصل دیستال (distal) بین فلفلانژیال (interphalangeal) و تاندون اکستانسور (extensor tendon) قرار دارد. تاندون اکستانسور باعث ایجاد لایه متراکم سطحی بافت همبند می‌شود. این لایه، ماتریس ناخن را احاطه کرده است. قسمت انتهایی ماتریس ناخن به بستر ناخن متصل شده است. صفحه ناخن، ماتریس دیستال و بستر ناخن را می‌پوشاند. این صفحه دارای مشخصات زیر است:

• به لبه‌های آزاد ختم می‌شود.
• به صورت تقریبی توسط کوتیکول (cuticle) پوشانده شده است.
• توسط چین ناخن به صورت جانبی نگه داشته شده است.
• عمدتاً از رشته‌های موازی کراتین (keratin) تشکیل شده است. این رشته‌ها به صفحه ناخن، ثبات مکانیکی می‌بخشد.

علاوه بر مواد معدنی و کلسترول، حدود 7 درصد محتوای ناخن را آب تشکیل می‌دهد. بستر ناخن برای رشد افقی ناخن ضروری است. صفحه ناخن 1000 بار بیشتر از پوست سالم در آب نفوذپذیر است. این صفحه همچنین می‌تواند مانند داروها، مواد مخدر و آرسنیک (arsenic)، محلی برای رسوب مواد خارجی باشد. رشد افقی ناخن به اتصال سالم صفحه ناخن به بستر ناخن بستگی دارد. ناخن‌های دست به طور کلی سریع‌تر از ناخن‌های پا رشد می‌کنند (به ترتیب 3.5 و 1.7 میلی متر در ماه).

ناخن و بیماری های سیستماتیک

ناهنجاری‌های ناخن می‌تواند نشان‌دهنده وجود بیماری‌های سیستمتیک باشد. بقراط در قرن پنجم، بیماری کلابینگ (Clubbing) را به عنوان سرنخی مهم برای بیشمار تظاهرات سیستمیک توصیف کرد.  از قرن پنجم بسیاری از یافته‌های مرتبط با ناخن به بیماری‌های سیستمیک ارتباط داده شد. بنابراین بررسی ناخن‌ها باید بخش جدایی‌ناپذیر از معاینه پوست باشد. گاهی اوقات، برخی از تغییرات ناخن می‌تواند پیش از آشکارشدن سایر علائم بیماری سیستمیک دیده شود. ناخن‌های دست معمولاً اطلاعات دقیق‌تری نسبت به ناخن‌های پا ارائه می‌دهند. زیرا علائم بالینی ناخن‌های پا اغلب بر اثر تروما تغییر می‌کنند. موارد زیر برخی از شایع‌ترین اختلالات ناخن، علل و علائم آن‌ها است.

انواع ناهنجاری های ناخن

اختلالات ناخن اغلب در 4 دسته زیر قرار می‌گیرند:

• ناهنجاری‌های شکل ناخن
• ناهنجاری‌های چسبندگی ناخن
• ناهنجاری‌های سطح ناخن
• ناهنجاری‌های رنگ ناخن

در ادامه به توضیح هر کدام از این دسته‌ها می‌پردازیم.

ناهنجاری‌های شکل ناخن

بیماری ناخن کوئیلونشیا (Koilonychia)

کوئیلونشیا، وجود خمیدگی معکوس در محور عرضی و طولی ناخن است. این خمیدگی، سطح مقعری به ناخن می‌بخشد که منجر به ایجاد ناخن قاشقی می‌شود. در این حالت یک قطره آب روی ناخن می‌ایستد. کوئیلونشیا روی ناخن‌های دست بسیار بیشتر از ناخن‌های پا قابل تشخیص است. این بیماری می‌تواند ایدیوپاتیک (idiopathic) باشد و یا با انواع مختلفی از بیماری‌های زیر همراه باشد:

• کمبود آهن (سندرم پلامر وینسون (Plummer Vinson syndrome))
• سوء تغذیه
• هموکروماتوز (hemochromatosis)
• بیماری عروق کرونر (coronary)
• اختلالات تیروئید
• بدخیمی دستگاه گوارش فوقانی
• ضخم ترومایی (traumatic)
• آکیوپیشنال (occupational)

کویلونشیا در نوزادان شایع است. اما در اکثر موارد در سال‌های اولیه زندگی بهبود می‌یابد. هایپرکراتوز (hyperkeratosis) زیرزبانی همراه با کویلونشیا نشان‌دهنده پسوریازیس است. عوامل متعددی مانند کهولت سن و ایسکمی دیجیتالی (digital ischemia) منجر به نازک‌شدن ناخن ها می‌شود. آکیوپیشنال و کمبود آهن شایع‌ترین علل برای نازک شدن ناخن هستند. این امر ممکن است باعث ایجاد کوئیلونشیا شود.

ناخن گلبرگی، مرحله اولیه کوئلونشیا است. این مرحله با صاف‌شدن ناخن مشخص می‌شود. علت دقیق کوئیلونشیا مبهم است. برخی از فرضیه‌های پیشنهادی عبارتند از:

• زاویه‌بندی ماتریس ناخن ثانویه به تغییرات بافت همبند
• قاشق‌زنی ناخن ناشی از ماتریس نسبتاً کم دیستال در مقایسه با ماتریس پروگزیمال

اختلال ناخن کلابینگ (Clubbing)

کلابینگ با افزایش انحنای صفحه ناخن به صورت طولی و عرضی با هیپرتروفی (hypertrophy) بافت نرم پالپ دیجیتالی (digital pulp) مشخص می‌شود. این بیماری جزء لاینفک هر معاینه فیزیکی عمومی در آزمایش‌های بالینی است. به دلیل فهرست جامع ارتباطات سیستمیک، کلابینگ را به سه دسته اصلی طبقه بندی می‌کنند:

• ایدیوپاتیک (Idiopathic)
• ارثی – مادرزادی
• اکتسابی

ممکن است این بیماری با بیماری‌های سیستمیک زیر همراه باشد:

• بیماری‌های قلبی مادرزادی سیانوتیک (cyanotic)
• اندوکاردیت (endocarditis) عفونی
• سرطان ریه اولیه و متاستاتیک (metastatic)
• برونشکتازی (bronchiectasis)
• آبسه ریه
• فیبروز کیستیک (cystic fibrosis)
• مزوتلیوما (mesothelioma)
• بیماری التهابی روده
• سیروز کبدی (hepatic cirrhosis)

کلابینگ ممکن است نشانه اولیه ایدز در کودکان باشد. این بیماری همچنین ممکن است با استئوآرتروپاتی هیپرتروفیک (hypertrophic osteoarthropathy) همراه باشد. در استئوآرتروپاتی، استخوان جدید زیر سطحی در دیافیز (diaphysis) دیستال استخوان‌های بلند اندام ناخن تشکیل می‌شود. این امر باعث ایجاد درد و تغییرات متقارن آرتریت (arthritis) در شانه‌ها، زانوها، مچ پا، مچ دست و آرنج می‌شود.

ناخن پینسر (Pincer nail) یا گازانبری

ناخن گیره‌ای یا گازانبری هنگامی تشکیل می‌شود که انحنای عرضی ناخن در امتداد محور طولی ناخن افزایش پیدا کند. سپس به سمت نوک ناخن می‌رسد. این بیماری ممکن است ارثی یا اکتسابی باشد. مکانیسم پیشرفت ناخن گازانبری ناشناخته باقی مانده اما بیماری‌های سیستمیک یا داروها عوامل رایجی هستند. گسترش پشتی استخوان ناشی از اگزوستوز زیرزبانی (subungual exostosis) نیز ممکن است باعث ایجاد ناخن پینسر شود. بنابراین ناخن و اگزوستوز باید بریده شوند. در این حالت حاشیه‌های جانبی ناخن فشار ثابتی را اعمال می‌کنند. این فشار، صفحه تغییرشکل‌یافته ناخن را به طور دائم منقبض می‌کند.

علاوه بر این، چند گزارش نشان می‌دهد که ممکن است اونیکوماتریکوما (onychomatricoma) با ناخن گازانبری ظاهر شود. همچنین دو محقق، موردی از ناهنجاری ناخن پینسر را در ارتباط با بیماری کلیوی ناشی از دیابت گزارش کرده‌اند.

اختلال دولیکنیچیا (Dolichonychia)

در دولیکنیچیا، طول ناخن‌ها بسیار بیشتر از عرض ناخن است. این اختلال با سندرم مارفان (Marfan) و هیپوپیتوئیتاریسم (hypopituitarism ) همراه است.

بیماری براکیونیشیا (brachyonychia)

در براکیونشیا، عرض صفحه ناخن در مقایسه با طول آن کاهش می‌یابد. این تغییر ممکن است یکی از ویژگی‌های هایپرپاراتیروئیدیسم (hyperparathyroidism) و ​​آرتروپاتی پسوریاتیک (psoriaticarthropathy) به عنوان نشانه اولیه تحلیل استخوان باشد.

ناخن منقار طوطی (Parrot beak nail)

در این بیماری شکل ناخن مانند انحنای متقارن لبه آزاد ناخن منقار طوطی است. ناخن منقار طوطی به طور معمول در آکرواسکلروز (acrosclerosis) شدید با تحلیل دیستال فالانژیال (phalangeal) به دلیل اسکلرودرمی (scleroderma) دیده می‌شود. در این اختلال صفحه ناخن در اطراف قسمت کوتاه شده، خم می‌شود.

ماکرونیکیا (Macronychia) و میکرونیکیا (micronychia)

این ناخن‌ها در مقایسه با ناخن‌های دیگر، بسیار بزرگ یا خیلی کوچک هستند. ماکرونیکیا ممکن است به دلیل رشد غیرعادی موضعی باشد. در حالی که میکرونیکیا در ارتباط با نوروم‌های پلکسی فرم (plexiform neuromas) ایجاد می‌شود.

ناهنجاری‌های چسبندگی ناخن

بیماری ناخن آنیکولیز

آنیکولیز (Onycholysis) به جدا‌شدن دیستال صفحه ناخن از بستر ناخن اشاره دارد. به زبان ساده‌تر آنیکولیز زمانی اتفاق می‌افتد که ناخن یک یا چند انگشت پا بدون درد از بستر ناخن جدا می‌شود. این وضعیت به تدریج و در طول زمان رخ می‌دهد. نواحی جداشده به دلیل وجود هوا در زیر ناخن و بقایای این نواحی، سفید، سبز، زرد یا مات به نظر می‌رسد. آنیکولیز می‌تواند باعث ایجاد بافت اضافی پوست در زیر ناخن، گودشدن و ضخیم‌شدن ناخن یا خم‌شدن لبه‌های ناخن شود. شایع‌ترین علت آن آسیب موضعی ناخن است.


این بیماری بیشتر با بیماری‌های مختلف موضعی زیر همراه است تا بیماری‌های سیستمیک.

• تروما
• پسوریازیس
• عفونت‌های قارچی
• واکنش‌های تحریک‌کننده تماس (لوازم آرایشی ناخن)

 محرک‌های دیگر عبارتند از:

• قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی
• درماتیت تماسی آلرژیک (Allergic contact dermatitis)
• غوطه‌ورشدن در آب
• واکنش به برخی داروها

ارتباطات سیستمیک نیز شامل موارد زیر است:

• کم خونی
• بروشکتازی (brochiectasis)
• سرطان ریه
• سرطان خون سلول T
• دیابت
• اختلالات تیروئید
• پورفیری (porphyria)
• لوپوس اریتماتوز (lupus erythematosus)
• آرتریت پسوریاتیک (psoriatic arthritis )
• سندرم سزاری (Sezary syndrome)
• داروها (پسورالن و تتراسایکلین‌ها (psoralens and tetracyclines ))
• کمبود ویتامین C

وقتی آنیکولیز در تیروتوکسیکوز (thyrotoxicosis) اتفاق می‌افتد، اولین مرحله تبدیل خط چسبندگی منحنی به یک خط مستقیم است که بعداً به صورت یک برآمدگی ناهموار نزدیک به بستر ناخن فرو می‌رود. این توصیف مربوط به ناخن‌های پلامر (Plummer) است که معمولاً شامل انگشتان چهارم و پنجم می‌شود.

ناخنک ناخن (Pterygium unguis)

ناخنک ناشی از ایجاد جای زخمی است که شامل چین‌خوردگی ناخن بر روی ماتریس می‌شود. در «ناخن پشتی (dorsal pterygium)»، چین ناخن پروگزیمال (proximal) به ماتریس و سپس به بستر ناخن یا «ناخن شکمی (ventral pterygium)» جوش می‌خورد. در ناخن شکمی امتداد دیستال هیپونکیوم (hyponychium) به سطح زیر صفحه ناخن متصل می‌شود. در نتیجه شیار دیستال ناخن را محو می‌کند. ناخنک پشتی به طور کلاسیک در بیماری لیکن پلان (lichen planus) دیده می‌شود. همچنین ممکن است در بیماری‌های زیر دیده شود:

• سوختگی
• پمفیگوئید سیکاتریک (cicatricial pemphigoid)
• دیسکراتوز (dyskeratosis) مادرزادی
• بیماری پیوند علیه میزبان
• رادیودرماتیت (radiodermatitis)
• لوپوس اریتماتوز (lupus erythematosus)

 از طرفی ناخنک شکمی در بیماری جذام، نوروفیبروماتوز (neurofibromatosis)، اگزوستوز زیرزبان، لوپوس اریتماتوز و اسکلروز سیستمیک مشاهده شده است. 

ناهنجاری‌های سطح ناخن

 برجستگی طولی (Onychorrhexis)

خطوط طولی Onychorrhexis به صورت شیارهای دندانه‌دار یا برآمدگی‌های برجسته ظاهر می‌شوند. این خطوط ممکن است باعث ناهنجاری‎های طولانی‌مدت شوند. شکاف ناخن به احتمال زیاد به دلیل یک ترومای جزئی است. سایر دلایل سیستماتیک عبارتند از:

• آمیلوئیدوز سیستمیک (systemic amyloidosis)
• سندرم ناخن-کشکک (nail-patella syndrome)
• بیماری‌های عروقی کلاژن
• بیماری پیوند علیه میزبان
• آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis)

برجستگی‌های مرکزی همچنین می‌توانند ناشی از فقر آهن، اسید فولیک (folic acid) یا پروتئین باشند.

خطوط بو (Beau’s lines)

خطوط بو اولین بار در سال 1846 توصیف شد. این خطوط، فرورفتگی‌هایی شبیه به نوار دارد که از لبه جانبی ناخن به طرف دیگر امتداد دارد. خطوط بو شایع‌ترین و کمترین تغییر ناخن در یک بیماری سیستمیک است. علت دقیق این بیماری مشخص نیست. در این اختلال رشد ناخن در ماتریس، موقتاً متوقف می‌شود. توقف رشد ناخن در ماتریس توسط عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. این عوامل عبارتند از:

• ترومای ناشی از چین‌خوردگی ناخن
• بیماری‌های حاد شدید مانند تب، حمله قلبی، قرارگرفتن در معرض سرمای شدید، استرس روانی و تغذیه نامناسب.

 این بیماری به شکل‌های ایدیوپاتیک (Idiopathic) و ارثی نیز رخ می‌دهد. اگر رشد ناخن به طور کامل به مدت 2 هفته مهار شود، خط بو به حداکثر عمق می‌رسد. این امر منجر به آنیکومادسیس (onychomadesis) می‌شود. حملات مکرر بیماری ممکن است منجر به تشکیل مجموعه‌ای از شیارهای عرضی شود. عرض شیار به مدت بیماری که بر ماتریس تأثیر گذاشته، بستگی دارد.

چاله شدن ناخن/تراکیونیشیا (trachyonychia)

چاله‌های ناخن، ناشی از کراتینه شدن معیوب ماتریس پروگزیمال با ماندگاری سلول‌های پاراکراتوز (parakeratotic) در سطح صفحه ناخن است. تعداد زیادی از عوامل موضعی بر عملکرد ماتریس تأثیر می‌گذارند. تراکیونیشیا گاهی اوقات ممکن است در بیماری‌های ذکر شده در زیر مؤثر باشد.

• پسوریازیس (psoriasis)
• آرتریت پسوریاتیک (psoriatic arthritis)
• لوپوس
• درماتومیوزیت (dermatomyositis)
• سفلیس (syphilis)
• سارکوئیدوز (sarcoidosis)
• پمفیگوس (pemphigus)
• ولگاریس (vulgaris)

اونیکورکسی (Onychochizia) یا ناخن‌های شکننده

 اونیکورکسی عبارت است از شکاف لایه‌ای ناخن یا همان تقسیم افقی ناخن به قسمت دیستال آن. در واقع در این بیماری ناخن‌ها شکننده، نرم، شکسته یا نازک می‌شوند. از علل متداول شکنندگی ناخن‌ها، خیس‌شدن و خشک‌شدن مکرر ناخن‌ها است. از علل دیگر که کمتر رایج است، فقر آهن یا بیماری زمینه‌ای است. تروما شایع‎ترین علت این بیماری است. اما علل زیر نیز گزارش شده‌اند:
اونیکورکسی همراه با بیماری‌های کندرودیسپلازی نقطه‌ایمرتبط با X (X-linked chondrodysplasia punctata)

• پلی سیتمی ورا (polycythemia vera )
• درمان رتینوئید سیستمیک (systemic retinoid)

 ناهنجاری‌های رنگ ناخن

اختلال لوکونشیا (Leukonychia)

لوکونشیا به تغییر رنگ سفید ناخن اشاره دارد. این بیماری به طور سنتی به سه زیرگونه طبقه‌بندی می‌شود:

• لوکونشیای درست یا آشکار (واقعی): هنگامی که آسیب از ماتریس سرچشمه می‌گیرد و در صفحه ناخن ظاهر می‌شود.
• لوکونشیای ظاهری: وقتی آسیب در بستر ناخن روی می‌دهد.
• لوکونشیای کاذب: وقتی آسیب صفحه ناخن برون‌زا باشد (به عنوان مثال، آنیکومایکوزیس (onychomycosis))

لوکونشیای مرتبط با بیماری‌های سیستمیک معمولاً آشکار است.

خطوط میس (Mees lines)

خطوط میس، لوکونشیای واقعی ناشی از مسمومیت با آرسنیک (arsenic) است. این اختلال با یک خط منفرد یا عرضی و باریک مشخص می‌شود. این خط مایل به سفید و در امتداد عرض ناخن و موازی با لونول (lunula) است. لوکونشیای واقعی ممکن است چندین ناخن را درگیر کند. این خطوط در هنگام سفید شدن ناپدید نمی‌شوند. همچنین با گذشت زمان به صورت دیستال حرکت می‌کنند. لوکونشیا با سایر بیماری‌های زیر گزارش شده‌اند:

• بیماری هوچکین (Hodgki)
• جذام
• سل
• مالاریا (malaria)
• تبخال زوستر (zoster)
• داروهای شیمی درمانی
• مسمومیت با آنتیموان (antimony) و مونوکسید کربن (carbon monoxide or CO)
• نارسایی کلیوی و قلبی
• ذات الریه
• زایمان

 خطوط مورک (Muehrcke’s lines)

 این خطوط لوکونشی‌های ظاهری هستند که با خط عرضی دوتایی سفید مشخص می‌شوند. خطوط مورک ناشی از حالت ورم موضعی در بستر ناخن است که بر بستر عروقی فشار وارد می‌کند. این خطوط مخصوص حالت هیپوآلبومینی (hypoalbuminic) در بیماران آلبومین (albumin) هستند. خطوط مورک با نرمال شدن سطح پروتئین ناپدید می‌شوند. این اختلال در سندرم نفروتیک (nephrotic)، گلومرولونفریت (glomerulonephritis )، بیماری کبد، داروهای شیمی‌درمانی و سوء تغذیه دیده می‌شود.

ناخن نیم یا ناخن لیندسی (Half and half nail or Lindsay nail)

ناخن لیندسی همان لوکونشیای ظاهری با نیمه پروگزیمال طبیعی و نیمه‌دیستال غیر طبیعی با تغییر رنگ قهوه‌ای است. ناخن نیم در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه با نارسایی کلیه اورمیک (uremic) دیده می‌شود.

 ناخن های تری (Terry nails)

ناخن‌های تری در واقع لوکونشیای ظاهری همراه با ناخنی است که از ناحیه نزدیک به رنگ سفید و از نظر دیستال طبیعی است. این بیماری با نارسایی احتقانی قلب، دیابت بزرگسال، بیماری عروق محیطی، همودیالیز (hemodialysis) و HIV همراه است.

بیماری ناخن ملانونیشیا (Melanonychia)

ملانونیشیا رنگدانه سیاه مایل به قهوه‌ای طولی یا عرضی ناخن است. ملانونیشیا معمولاً به لیکن پلان (lichen planus) نسبت داده می‌شود. ملانونیشیا همچنین ممکن است بخشی از رنگدانه‌های نژادی باشد. این بیماری می‌تواند در موارد زیر ظاهر شود:

• ملانوم بدخیم
• داروها (داروهای ضد مالاریا (antimalarials)، مینوسیکلین (minocycline)، فنی توئین (phenytoin)، پسورالنس (psoralens)، سولفونامیدها (sulfonamides)، زیدوودین (zidovudine)، ​​دوکسوروبیسین (doxorubicin)، متوترکسات (methotrexate)، آزاتیوپرین (azathioprine) و …)
• هموکروماتوز (hemochromatosis)
• سوء تغذیه
• بیماری تیروئید
• سیگار کشیدن
• بیماری آدیسون (Addison)

اختلال ناخن سیانوز (Cyanosis)

سیانوز به صورت تغییر رنگ آبی یا بنفش در بستر ناخن ظاهر می‌شود. در نتیجه اشباع کمتر اکسیژن باعث تجمع دئوکسی هموگلوبین (deoxyhemoglobin) در عروق خونی کوچک اندام‌ها شود. سیانوز مرکزی ناشی از بیماری‌های مادرزادی قلبی است. این بیماری ممکن است در مخاط و اندام‌ها ظاهر شود. در حالی که سیانوز محیطی معمولاً با بررسی ناخن و انگشت تشخیص داده می‌شود. سیانوز محیطی در اثر انقباض عروقی و کاهش جریان خون محیطی ایجاد می‌شود. این حالت‌ها در مواجهه با سرما، شوک، نارسایی احتقانی قلب و بیماری عروق محیطی بروز می‌کند.

بیماری ناخن ایکتروس (Icterus)

تغییر رنگ زرد مخاط در نتیجه رسوب بیلی روبین (bilirubin) در موارد شدید ناخن‌ها را درگیر می‌کند. این وضعیت ممکن است نشان‌دهنده شکل شدید بیماری کبدی یا همولیز (hemolysis) باشد.

رنگ‌آمیزی نیکوتین ناخن‌ها

سیگاری‌های شدید ممکن است به دلیل رسوب نیکوتین (Nicotine) دچار تغییر رنگ زرد ناخن شوند. این تغییر رنگ ممکن است نشانه‌ای بلندمدت از احتمال ابتلا به بیماری‌های مرتبط با سیگار باشد. این بیماری‌ها عبارتند از:

• سرطان ریه
• بیماری‌های مزمن انسدادی راه هوایی(chronic obstructive airway disease)
• بیماری عروق کرونر (coronary)

خونریزی‌های تکه تکه یا خطی

خونریزی تکه‌تکه در ناخن‌ها با خروج خون از رگ‌های طولی بستر ناخن ایجاد می‌شود. این خونریزی معمولاً در پسوریازیس رخ می‌دهد. همچنین ممکن است در زمینه‌های زیر ایجاد شود:

• اندوکاردیت (endocarditis) عفونی
• بیماری روماتیسمی (rheumatic) قلب
• جایگزینی دریچه‌ها
• لوپوس
• سندرم آنتی فسفولیپید (antiphospholipid syndrome)
• سوء مصرف‌کنندگان داروهایHIV
• بیماری‌های مادرزادی قلبی

وقوع همزمان در ناخن‌های متعدد نشان‌دهنده علت سیستمیک است.

سندرم ناخن زرد

این بیماری با ضخیم‌شدن و تغییر رنگ زرد تا زرد مایل به سبز در ناخن‌ها مشخص می‌شود. سندرم ناخن زرد اغلب با بیماری‌های سیستمیک و به صورت شایع‌تر با ورم لنفاوی (lymphedema) و اختلال در تنفس ناشی از افیوژن پلور (pleural effusion) همراه است. این بیماری معمولاً در بزرگسالان رخ می‌دهد. اما ممکن است در دوران کودکی نیز رخ دهد.

بیماری لونول قرمز (Red lunula)

• در لونول، با از دست‌دادن کوتیکول، انحنای عرضی و طولی ناخن افزایش پیدا می‌کند. لونول‌های قرمز در بیماری‌های زیر دیده می‌شوند:

• کلاژن عروقی
• نارسایی قلبی
• بیماری‌های مزمن انسدادی ریه (Chronic Obstructive Pulmonary Disease or COPD)
• سیروز (cirrhosis)
• کهیر مزمن
• پسوریازیس
• مسمومیت با CO

این بیماری ممکن است با بستر ناخن در قسمت انتهایی لونول ادغام شود. لونول‌های قرمز با یک خط کم رنگ نیز مشخص می‌شود. همچنین می‌تواند با فشار روی صفحه ناخن محو شود.

تلانژکتازی بستر ناخن (Nail bed telangiectasia)

تلانژکتازی دوره‌ای سرنخ مهمی برای دخالت سیستمیک در اسکلروز سیستمیک، لوپوس و درماتومیوزیت (dermatomyositis) است. این امر بر پیش‌آگهی بیماری تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این تلانژکتازی در دیابت،COPD  و آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) نیز دیده شوند.

ناهنجاری‌های دیگر ناخن

عفونت‌ های قارچی ناخن

عفونت‌های قارچی ناخن یک بیماری شایع است که باعث ضخیم‌شدن، تغییر رنگ ناخن‌ها و شکستن آن‌ها می‌شود. قارچ ناخن در انگشتان پا بیشتر از انگشتان دست وجود دارد و اغلب دردناک نیست. چندین نوع مختلف قارچ می‌تواند ناخن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. قارچ‌‌ها زمانی رشد می‌کنند که یک ترک یا شکستگی، آن‌ها را بین ناخن و بستر ناخن گیر بیندازد. عرق، بیماری پای ورزشکاران و مانیکور(manicures) و پدیکور (pedicures) می‌تواند افراد را در معرض خطر بیشتری برای عفونت‌های قارچی ناخن قرار دهد. علائم عفونت‌های قارچی ناخن عبارتند از:

• ناخن‌های ضخیم
• ناخن‌هایی که رنگ قهوه‌ای، زرد یا سفید دارند.
• ناخن‌های شکننده یا ترک‌خورده

پسوریازیس ناخن (Nail psoriasis)

 پسوریازیس ناخن می‌تواند باعث ایجاد خراش یا خرد‌شدن ناخن شود. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که پسوریازیس روی پوست بستر ناخن یا نزدیک بستر ناخن تأثیر می‌گذارد. علائم احتمالی عبارتند از:

• ناخن‌های خرد شده
• ایجاد حفره
• تغییر رنگ به زرد یا قهوه‌ای
• تجمع پوست زیر ناخن
• خون زیر ناخن
• جدا شدن ناخن از بستر

آنیکوگریفوز (Onychogryphosis)

وضعیتی است که در آن ناخن، بزرگ و ضخیم می‌شود. آنیکوگریفوز اغلب انگشت شست پا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری می‌تواند باعث بلندتر شدن یک قسمت از ناخن نسبت به قسمت دیگر شود. رشد ناخن در آنیکوگریفوز می‌تواند شبیه شاخ قوچ باشد. بنابراین مردم اغلب به آن، ناخن شاخ قوچ می‌گویند.

علل احتمالی انیکوگریفوز عبارتند از:

• ژنتیک
• زخم
• وضعیت گردش خون
• پسوریازیس
• ایکتیوز (ichthyosis)

ناخن های داخل پا (ingrown toenail)

ناخن داخل پا باعث درد و تورم می‌شود. در برخی موارد نیز ممکن است عفونی شود. به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، ژنتیک ممکن است در ایجاد این ناخن‌های روییده نقش داشته باشد. همچنین علل بالقوه دیگری نیز وجود دارد، از جمله:

• کوتاه نکردن ناخن‌ها
• پوشیدن جوراب یا کفش تنگ
• آسیب جسمی

علائم این بیماری شامل تورم و حساسیت، سرخی، درد و چرک است.

پارونیشیا (Paronychia)

پارونیشیا یک عفونت است که باعث قرمزی و تورم در اطراف لبه‌های بستر ناخن می‌شود. دو نوع پارونیشیا وجود دارد: حاد و مزمن. پارونيشي حاد زماني بروز مي‌كند كه عفونتي ناشي از ترومای مستقيم يا غيرمستقيم به كوتيكول يا چين ناخن برسد. پارونیشیای مزمن اغلب در نتیجه عوامل حساسیت‌زا یا تحریک‌کننده ایجاد می‌شود. علائم پارونیشیای حاد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ورم
• درد
• سرخی
• تب و درد غده در موارد شدید
• چرک زرد

پارونیشی مزمن اغلب از یک ناخن شروع شده و سپس به ناخن‌های دیگر سرایت می‌کند. چین‌های ناخن ممکن است علائم زیر را داشته باشد:

• سرخی
• درد
• ورم
• چرک زرد یا سبز
• جدا شدن ناخن از بستر
• حساسیت

زمان مراجعه به پزشک هنگام مشاهده علائم ناخن

افراد در صورت مشاهده تغییرات در ناخن باید با پزشک خود مشورت کنند. یک متخصص پوست می‌تواند بیماری را تشخیص دهد و سپس درمان مناسب را توصیه کند.