خالکوبی یا تاتو چیست؟
خالکوبیها (Tattoos) نشانههای دائمی یا موقت روی پوست بدن هستند. این نشانهها از طریق جوهر، رنگ یا رنگدانه ایجاد میشوند. در خالکوبی با سوزن، جوهر در لایه دوم پوست به نام درم (dermis) رسوب میکند. سپس زخم پوسته پوسته میشود. در نهایت پوست، بهبود یافته و طرحی در زیر لایه جدید نمایان میشود. خالکوبی بدن یک شکل از هنر نقاشی روی بدن است. بسته به هر منطقهای، محدودیتهای سنی خاصی برای انجام تتو وجود دارد.
طرح خالکوبی ممکن است یادگاری و یا بیانگر علایق، سرگرمی و یا حتی مضامین عاشقانه باشد. تتو همچنین از نظر تاریخ فرهنگی غنی است. خالکوبیها شامل سه دسته کلی زیر میشوند:
- صرفاً تزئینی (بدون معنای خاص)
- نمادین (با معنای خاص مربوط به شخص خالکوبیشونده)
- تصویری (تصویری از یک شخص یا آیتم (item) خاص)
- نوشته (شعر، دلنوشته، جملات حکیمانه و …)
علاوه بر این، خالکوبیها میتوانند برای شناسایی دامها و به عنوان شکلی از برندسازی (branding) استفاده شوند.
تاریخچه تتو
انسانها هزاران سال است که بدن خود را با خالکوبی نشانهگذاری کردهاند. این طرحها گاهی ساده و گاهی مفصل و دقیق هستند. طرحهای دائمی در طول این سالها با عناوین زیر ایجاد شدهاند:
- طلسم
- نماد منزلت
- اظهار عشق
- نشانههای اعتقادهای مذهبی
- زینتها
- انواع مجازات
اولین نمونههای خالکوبی شناخته شده مصری است. این شواهد در چندین مومیایی زن مربوط به قرن بیستم وجود داشته است. اما به دنبال کشف جدیدتر «مرد یخی» در سال 1991 و الگوهای خالکوبی او، این تاریخ هزار سال دیگر به عقب انداخته شد. مرد یخی، یک مومیایی یخ زده 5200 ساله است. بنابراین تاریخچه خالکوبی و اهمیت فرهنگی آن در سراسر جهان، از این مومیایی شروع میشود.
ساخت جوهر تاتو
به طور کلی تولیدکنندگان جوهر تتو ملزم به فهرست کردن مواد تشکیلدهنده یا انجام آزمایش روی آن نیستند. در بیشتر جوهرهای خالکوبی از نوعی رنگدانه همراه با حامل یا ماده پایه استفاده میکنند. از نظر مواد تشکیلدهنده، بیشتر جوهرهای خالکوبی حرفهای حاوی نمکهای فلزی، اکسید آهن (iron oxides) یا پلاستیک هستند. این مواد باعث میشود جوهر سالیان طولانی در پوست ثابت بماند. برای اینکه جوهرها سریع منقضی نشوند، مواد نگهدارنده خاصی نیز به آن اضافه میشود.
ترکیب جوهر تاتو
حاملها جوهر را به طور یکنواخت تر مخلوط میکنند. همچنین عاری از عوامل بیماریزا هستند. گاهیاوقات از الکل (alcohol) به عنوان ماده پایه استفاده میشود. الکل نفوذپذیری پوست را افزایش میدهد. از طرفی رنگدانه بیشتری را به داخل درم منتقل میکند. انواع حامل در جوهر تاتو عبارتند از:
- الکل اتیلیک (Ethyl alcohol)
- آب مقطر
- الکلهای دناتورهشده (Denatured alcohols)
- متانول (Methanol)
- مالش الکل
- پروپیلن گلیکول (Propylene glycol)
- گلیسیرین (Glycerine)
در جوهرهای خالکوبی خانگی نیز اغلب از ودکا (vodka) به عنوان حامل استفاده میشود. حاملها معمولاً مواد بیضرری هستند. اگر مواد پایه به درستی مصرف شود، از عفونت یا هر گونه مسمومیت احتمالی جوهر جلوگیری خواهد شد.
رنگدانههای مورد استفاده در جوهر تاتو
در گذشته برای ایجاد جوهر سیاه، رنگدانهها را با خاکستر یا کربن (carbon) خردشده میساختند. بسیاری از قبایل باستانی نیز از دوده حاصل از چوبهای زغالی برای ایجاد نشانههای قبیلهای روی بدن خود استفاده میکردند.
در جوهرهای امروزی علاوه بر رنگدانههای آلی صنعتی مدرن، هنوز از برخی رنگدانههای معدنی اصلی استفاده میشود. بسته به رنگ مورد نیاز، برخی از رنگدانهها نیز ممکن است پایه گیاهی یا پلاستیکی داشته باشند. در ساخت رنگدانهها، بحث بر سر استفاده از فلزهای سنگین در تولید رنگهای اصلی است. برای ایجاد رنگهای خاص از فلزهای مختلف زیر استفاده میشود:
- جیوه برای قرمز
- سرب برای زرد، سبز یا سفید
- کادمیوم (Cadmium) برای قرمز، نارنجی یا زرد
- نیکل (Nickel) برای مشکی
- روی برای زرد یا سفید
- کروم (Chromium ) برای سبز
- کبالت (Cobalt) برای آبی
- آلومینیوم (Aluminum) برای سبز یا بنفش
- تیتانیوم (Titanium) برای رنگ سفید
- مس برای آبی یا سبز
- اتو برای قهوهای، قرمز یا مشکی
- باریم (Barium) برای رنگ سفید
برخی از تولیدکنندگان جوهر تاتو برای کاهش هزینههای تولید، رنگدانههای فلزهای سنگین را با عوامل روشنکننده مانند سرب یا تیتانیوم ترکیب میکنند. رنگدانهها همچنین از عناصر زیر ساخته میشوند:
- کلسیم (calcium)
- آنتیموان (antimony)
- بریلیم (beryllium)
- گوگرد
- آرسنیک (arsenic)
نام انواع خالکوبی
امروزه انواع مختلفی از خالکوبیها وجود دارد. برخی از تاتوها دلایل صرفاً زیباییشناختی و برخی دیگر اهداف پزشکی دارند. به طور کلی خالکوبیها به دستههای زیر تقسیم میشوند:
- خالکوبیهای حرفهای
- خالکوبیهای آماتور
- خالکوبیهای آرایشی
- خالکوبیهای پزشکی
- خالکوبیهای موقت
خالکوبی های حرفه ای بدن
خالکوبی مدرن یا حرفهای با دستگاه استریل و جوهر انجام میشود. امروزه این نوع خالکوبی محبوبترین شکل هنر تاتو است. بیش از 50 سبک مختلف تاتو مدرن وجود دارد. اما 8 نوع برتر آن را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد:
- خالکوبی سنتی: طرح تاتوی سنتی شامل آثار و سبکهای هنری یافت شده در دهه 1700 است.
- تتوی رئالیسم (Realism): یکی از خیرهکنندهترین سبکهای خالکوبی است که امروزه یافت میشود. رئالیسم تصاویر عکاسی را به خالکوبی تبدیل میکند.
- تاتوی آبرنگ: این طرح یکی از جدیدترین موارد اضافه شده به دنیای خالکوبی است. اجرای خالکوبیهای آبرنگ مهارت زیادی میطلبد. زیرا از سبک هنری طراحی شده روی کاغذ یا بوم، تقلید میکند.
- خالکوبی قبیلهای: این سبک خالکوبی یکی از قدیمیترین سبکها در جهان است. زیرا به قبایل جوامع بومی، پیوند دارد. خالکوبیهای قبیلهای اغلب به رنگ تیره هستند.
- تاتوی مدرسه جدید: مدرسه جدید پر از رنگ است. این سبک اغلب شامل کارهای هنری سرگرمکننده با سبک کارتونی است.
- خالکوبی نئو سنتی (Neo traditional): این خالکوبی، تکامل سبک سنتی به شمار میرود. در نئو سنتی از رنگهای پر جنب و جوش و زنده و همچنین خطکشی قوی استفاده میکنند.
- تتوی ژاپنی: خالکوبیهای ژاپنی ظاهری متمایز دارند. قدمت آنها به دوره ادو (Edo) برمیگردد. این خالکوبیها اغلب با رنگهای نارنجی و آبی، پر میشوند.
- تتوی سیاهکاری: خالکوبیهای blackwork بسیار محبوب هستند. سیاهکاری به خالکوبی اشاره دارد که در آن تمرکز اصلی و تنها رنگ مورد استفاده در فرایند خالکوبی، سیاه است.
خالکوبی آماتور به چه معناست
خالکوبیهای آماتور توسط آماتورهایی که در حال آموزش هستند، اجرا میشود. این نوع تاتو برای خالکوبیهای قبیلهای و معمولاً با یک رنگ ایجاد میشود. جوهر تاتو آماتور در لایه بالایی پوست است. هنرمندان خالکوبی آماتور نمیدانند که باید از تکنیکهای صحیح استریلیزاسیون (sterilisation) پیروی کنند. از این رو مراقبتهای بعدی لازم برای اطمینان از سلامت فرد و جلوگیری از عفونت خالکوبی را ارائه نمیدهند.
تبدیل شدن به یک هنرمند خالکوبی تمام عیار و مورد اعتماد، سالها تمرین و تلاش سخت میطلبد. این کار باید در محیطی بهداشتی انجام شود. در غیر این صورت فرایند خالکوبی میتواند برای سلامتی فرد خطرناک باشد. علاوه بر این اثراتش دائمی بوده و اغلب پاک کردن آن دردناک است. در نتیجه اعتماد به هر کسی که دستگاه خالکوبی دارد، کار خطرناکی است. متأسفانه دستگاههای خالکوبی را میتوان به صورت آنلاین خریداری کرد. از طرفی برای دستیابی به این ابزار ارزان، نیازی به مجوز ندارد.
خالکوبی آرایشی چیست
امروزه محبوبیت آرایش دائمی تتوی آرایش است. زیرا خانمها به دنبال آرایش همیشگی هستند. تاتوی آرایشی یک عمل زیبایی نیمهدائمی است. از طرفی شامل خالکوبی رنگدانههای تخصصی در لایههای بالایی پوست است. از این روش میتوان برای تقویت رنگ ابروها و همچنین آرایش لبها، چشمها و موارد دیگر استفاده کرد. به طور کلی 8 روش خالکوبی آرایشی مؤثر و بسیار محبوب وجود دارد:
- خالکوبی علائم کشش
- خالکوبی کک و مک
- خالکوبی برای تغییر رنگ پوست
- خالکوبی خط لب
- خالکوبی علائم تولد
- تاتو ابرو
- تتو خط چشم
- تاتو خط مو
در ادامه به هر یک از این روشها پرداخته میشود.
خالکوبی علائم کشش به چه معناست
از این تاتو برای به حداقل رساندن ظاهر ترکهای پوستی استفاده میشود. این روش فرد را از شر ترکهای پوستی خلاص نمیکند. در واقع یک تکنسین (technician) یا هنرمند تتو میتواند ظاهر آنها را با خالکوبی رنگدانههای منطبق با پوست، به شدت بهبود بخشد. البته خالکوبی روی علائم کشش پوست کار آسانی نیست.
خالکوبی کک و مک چیست
برای تاتو کک و مک به شدت توصیه میشود که یک تتوکار حرفهای انتخاب کنید. در واقع برای این کار باید فردی را پیدا کنید که در حوزه میکروبلیدینگ (microblading) زیبایی تخصص دارد.
خالکوبی برای تغییر رنگ پوست انسان
یکی از شگفتانگیزترین پیشرفتها در فناوری خالکوبی، تأثیر میکروبلیدینگ بر افرادی است که رنگ پوستشان تغییر کرده (کسانی که به دلیل خال تولد، ویتیلیگو (vitiligo) و یا سوختگی شدید دچار تغییر رنگ پوست شده باشند). برخی متخصصان میتوانند زندگی افراد را از طریق خالکوبی زیبایی، تغییر دهند.
تاتو خط لب
این خالکوبی دهها سال است که وجود دارد. در زمان قدیم این کار به جای تکنسینهای میکروبلیدینگ، توسط تتوکارها انجام میشد. در دهه 1990 خالکوبیهای خط لب به صورت ناخوشایند اجرا میشد. اما امروزه به شیوهای ظریفتر انجام میشوند.
خالکوبی علائم تولد چیست
این روش مانند خالکوبی کک و مک به طور فزایندهای محبوب شده است. این کار از طریق رنگدانههای جدیدی که برای میکروبلیدینگ طراحی شدهاند، انجام میشود. خالکوبی علائم تولد مانند خال، امکان ایجاد یک اثر نیمه دائمی را برای فرد فراهم میکند.
انواع تاتو ابرو
شاید تتوی ابرو محبوبترین روش در دنیای خالکوبی زیبایی باشد. انواع روشهای تاتوی ابرو عبارتند از:
- میکروبلیدینگ
- میکروشیدینگ (microshading)
- آمبره (Ombre)
- ترکیبی
میکروبلیدینگ ابرو واقعاً جامعه زیبایی را متحول کرده است. همچنین انجام آرایش را برای زنان آسانتر و سریعتر کرده است.
طرح تاتو خط چشم
این تتو مانند خالکوبی خط لب یک تغییر بزرگ و شاید تأسفبار در دهه 1990 بود. اما امروزه تکنسینها هنر خالکوبی پلکها را به خوبی انجام میدهند.
تاتو خط رویش مو
تاتو خط مو برای ایجاد طرح مو یا به عبارتی فولیکولهای (follicles) ریز مو به کار میرود. در این روش از یک میکروسوزن، رنگدانه و تکنیک پوینتیلیسم (pointillism)- نقاشی نقطه نقطه- برای تتو استفاده میشود. یک تکنسین آموزشدیده میتواند رنگدانه را با رنگ موهای فرد تطبیق دهد. در نتیجه میتواند از این تکنیک برای استتار نواحی نازکشده، قسمتهای کاملاً طاس و بازسازی کامل خط مو استفاده کند. این نوع تتو علاوه بر مردان در بین زنان نیز رواج دارد.
خالکوبی در پزشکی به چه معناست
حتی حوزه پزشکی نیز در حال ارائه خدمات خالکوبی به افراد است. به خصوص زمانی که صحبت از رسیدگی به شکایتهای زیبایی ناشی از بیماریهای مختلف میشود. به عنوان مثال خالکوبیهایی برای بیماران سرطان سینه که تحت عمل ماستکتومی (mastectomy) و متعاقب آن بازسازی سینه قرار گرفتهاند، ارائه میشود. این تتو از رایجترین اشکال خالکوبی پزشکی است که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد. از خالکوبیهای پزشکی برای موارد زیر نیز استفاده میشود:
- تقویت کردن تقارن لبهای کسانی که دارای شکاف لب هستند.
- بازگرداندن ظاهر مو پس از ریزش موی ناشی از آلوپسیا (alopecia) در قربانیان سوختگی. در این اختلال، مو و فولیکولهای مو از بین میرود. این روش شامل خالکوبی ابروها و پوست سر برای شبیهسازی ظاهر مو است.
- کاهش ظاهر جای زخم، به ویژه زخمهای مربوط به سوختگی.
- بازگرداندن رنگ به پوست در نواحی کوچکی که تحت تأثیر اختلالات رنگدانه پوستی مانند ویتیلیگو قرار دارند. این بیماری باعث میشود پوست به صورت لکهای رنگ خود را از دست بدهد.
جالب است که خالکوبی در زمینه «هشدار پزشکی» نیز توسط برخی افراد استفاده میشود. بعضی از افراد به جای همراه داشتن کارت برای اطلاع رسانی از بیماری خود به پرسنل اورژانس و پزشکی، این اطلاعات را روی بدن خود خالکوبی میکنند. به عنوان مثال مواردی ثبت شده که افراد مبتلا به دیابت (diabetes) وضعیت بیماری خود را بر روی پوست خود خالکوبی کردهاند.
خالکوبی موقت بدن
تاتوهای موقت در میان کسانی محبوبیت دارد که علاقهای به انجام خالکوبی دائمی ندارند. تاتو دائمی باعث ایجاد درد میشود. بیشتر مردم نیز تمایلی به تحمل درد ندارند. در نتیجه این افراد تاتوهای موقت ضدآب را ترجیح میدهند. اساساً سه نوع اصلی خالکوبی موقت وجود دارد:
- خالکوبی موقت عکسبرگردان
- خالکوبی موقت ایربراش (Airbrush) یا تاتو با اسپری موقت
- خالکوبی موقت حنا
بهترین مزیت خالکوبی موقت این است که حتی افراد با سن پایین هم میتوانند آن را انجام دهند. زیرا هیچ ضرری ندارد. بهترین خالکوبی موقت برای کودکان، خالکوبی عکسبرگردان است. زیرا نسبت به دو نوع دیگر، سریعتر و آسانتر پاک میشود.
تاتو عکس برگردان
در این روش، طرح تصویر تاتو با استفاده از جوهر روی یک کاغذ نفوذپذیر آب چاپ شده است. هنگامی که رطوبت به کاغذ اعمال میشود، تصویر به پوست منتقل میشود و یا اصطلاحاً تصویر روی پوست برگردانده میشود. این خالکوبی به مدت 24 ساعت تا یک هفته روی پوست باقی میماند. طبق توصیه FDA در تاتوهای نوع برگردان باید فقط از رنگدانههای غیرسمی و غیرحساسیتزا استفاده شود (رنگدانههایی که برای استفاده در لوازم آرایشی تأیید شدهاند). این مواد برای تماس مستقیم پوستی ایمن هستند. همچنین به راحتی با الکل یا روغن بچه پاک میشوند. بنابراین از خرید تاتوهای عکسبرگردان بدون تأییدیه وزارت بهداشت باید خودداری شود.
تاتو ایربراش چیست
در این روش طرح تاتو با استفاده از دستگاه ایربراش مخصوص روی پوست اسپری میشود. برای این منظور از اسپری تاتو موقت نیز میتوان استفاده کرد. پس از قرار دادن شابلون روی پوست، اسپری انجام میشود. اسپری حاوی رنگ مخصوص است. رنگها باید از نظر پوستی تستشده، بدون عطر و با سازگاری بالا باشند. این نکته به خصوص برای پوستهای حساس و یا اسپری روی پوست کودکان، باید مورد توجه قرار گیرد. خالکوبی ایربراش اغلب تا یک ماه روی پوست دوام دارد. این خالکوبیها بیشتر شبیه رنگ بدن هستند. از طرفی به سادگی و با مقداری الکل یا همان اسپری اولیه از روی پوست پاک میشوند.
تاتو با حنا (Henna)
یکی از روشهای خالکوبی غیردائمی یا موقت با استفاده از حنا (Henna) انجام میشود. این روش جایگزینی برای خالکوبی دائمی است. حنا رنگی گیاهی است که هزاران سال توسط فرهنگهای مسلمان و هندو برای تزئین دست و صورت استفاده شده است. خالکوبی حنا در سراسر جهان بین مردم محبوبیت دارد. بسیاری از هنرمندان تاتو حنا، خدمات خود را برای حمام عروس و سایر جشنها و همچنین در ساحل و در طول تابستان ارائه میدهند.
نوبت شما
هدف ما از انتشار این مقاله، کمک به سلامت شماست. پس، نظرات و پیشنهادهای خود را بنویسید و ما را در رسیدن به این هدف یاری کنید. میتوانید سؤالهای خود را نیز درباره «تاتو یا خالکوبی» در همین قسمت بیان کنید تا متخصصان ما به آن پاسخ دهند.
مراجع:
- liveabout.com
- en.wikipedia.org
- smithsonianmag.com
- authoritytattoo.com
- savedtattoo.com
- mymed.com
- tattooglee.com
- featherandlace.com.au
- menshealth.com
- evamercedes.com.au
- healthline.com
- starwoodmedspa.com
- trendingtattoo.com
- blog.temporarytattoos.com
- savedtattoo.com